Wat als je verlies maakt in je eenmanszaak?

Als je net bent gestart als zelfstandige in een eenmanszaak, dan kan het zijn dat je bedrijf in het eerste jaar verlies maakt. Ook in een eenmanszaak heb je namelijk opstartkosten en investeringen te doen, en kan het soms even duren voor je winst maakt. 

Toch zou een gezonde onderneming na verloop van tijd op z’n minst een break-even moeten draaien. Anders begrijpt ook de fiscus of belastingdienst niet waarom je toch blijft doorgaan zonder enige winst. Verlies maken als een eenmanszaak hoeft daarom geen probleem te zijn, al kan het de kans op een belastingcontrole wel vergroten. Maar dit is geen reden om bang te hebben, want iedereen kan weleens een minder goed jaar draaien. Als je netjes in orde bent met je boekhouding en het verlies toe te schrijven valt aan een logische verklaring, hoeft je verlies verder geen grote gevolgen te hebben. In dit artikel lees je hoe je om moet gaan met fiscaal verlies in je eenmanszaak.

1. Wat is fiscaal verlies?
2. Word je belast als je verlies draait in je eenmanszaak?
3. Heb je meer kans op een belastingcontrole als je verlies maakt?
4. Wat als je verlies hebt als zelfstandige in bijberoep?
5. Hoe geef je verlies aan in de personenbelasting

Wat is fiscaal verlies?

Winst en verlies zijn boekhoudkundige begrippen. Het volstaat dus niet om gewoon je inkomsten en onkosten met elkaar te verrekenen. Want naast je gewone onkosten, heb je waarschijnlijk ook een aantal investeringen gedaan. Je investeringen schrijf je in de boekhouding af over meerdere jaren. Deze heb je nu dus volledig betaald of gefinancierd, maar hier komt elk jaar maar een stukje van in je boekhouding, afhankelijk van het aantal afschrijvingen. 

Je maakt verlies wanneer je in een boekjaar meer onkosten en investeringen hebt dan inkomsten. Fiscaal verlies kan te wijten zijn aan verschillende factoren, bijvoorbeeld wanneer je opstartkosten (duur materiaal, opleidingen…) hoger zijn dan je inkomsten in het eerste jaar. Of wanneer je door ziekte een bepaalde tijd niet hebt kunnen werken, maar de onkosten (huur van praktijkruimte, duur abonnement op softwarepakket) wel doorlopen.

Het gevolg is dan een negatieve balans en dus een fiscaal verlies. Maakte je bijvoorbeeld voor € 18.000 kosten, terwijl je “maar” € 16.000 aan inkomsten had, dan heb je een verlies van € 2.000.

Word je belast als je verlies draait in je eenmanszaak? 

Nee, als je geen winst maakt, betaal je ook geen belastingen. Zo simpel is het. Of toch niet helemaal, want je boekhouding moet natuurlijk wel netjes in orde zijn en het verlies moet een logische verklaring kennen.

Veel zelfstandigen proberen hun winst te beperken door professionele kosten in te brengen, en zo dus de belastingdruk te verlagen. Het wordt echter problematisch als je ook onkosten aftrekt die weinig of niets te maken hebben met je bedrijf. Dat etentje op zaterdagavond met vrienden of je nieuwe jeans hebben weinig professionele waarde. Let dus op met onkosten toe te schrijven aan je bedrijf die geen duidelijke link hebben met je beroepsactiviteit. 

💡Accountable tip: Ben je niet helemaal zeker welke professionele kosten je precies allemaal kan en mag aftrekken, en hoeveel je ervan mag inbrengen? Check dan onze zoekmachine van beroepskosten. 

Heb je meer kans op een belastingcontrole wanneer je verlies maakt? 

Om die reden gaat de fiscus misschien wel iets sneller langs bij bedrijven die regelmatig verlies maken. Als je echter met alles in orde bent, hoeft dat geen probleem te zijn, ook niet als je verlies hebt gemaakt.

Een fiscale controle kan trouwens altijd, ook zonder specifieke reden of aanleiding. De fiscus kan hierbij tot 3 jaar teruggaan in de boekhouding, dat is sowieso een goede reden om alles netjes bij te houden. 

En zoals reeds gezegd, wanneer je een zaak opstart, is het de eerste jaren trouwens normaal om verlies te maken. In het begin maak je namelijk grote kosten of heb je nog niet zoveel klanten. En ook als doorwinterde ondernemer kan je eens een minder goed jaar hebben, of dit nu ten gevolge is van een economische crisis of om persoonlijke redenen.

Toch is het altijd goed om na te gaan waar je verlies vandaan komt. Dat is handig wanneer de fiscus je vragen stelt, maar uiteraard ook voor jezelf. 

Wat als je verlies maakt als zelfstandige in bijberoep?

Ook zelfstandigen in bijberoep kunnen verlies maken op hun zelfstandige activiteit, ook al vangt in de praktijk je hoofdinkomen als werknemer dit verlies in de meeste gevallen op. Toch kan het zijn dat je, bijvoorbeeld als beginnend nagelstyliste voor € 1500 aan materiaal kocht en slechts voor € 600 aan inkomsten uit je bijberoep had.

Als zelfstandige in bijberoep is het verschil tussen je privévermogen en dat van je zaak vaak flinterdun. Zeker als je van thuis werkt, worden veel van je uitgaven zowel voor je privé- als voor je zelfstandige activiteit gebruikt. Denk daarom goed na over welk percentage je aftrekt voor je gemengde kosten, zoals alle kosten gerelateerd aan je werkplek, je wagen, je computer en je gsm. Bij een fiscale controle moet je kunnen uitleggen hoe je deze hebt berekend. Meer daarover lees je hier. 

Hoe geef je verlies aan in de personenbelasting?

De inkomsten uit je eenmanszaak, in hoofd- of bijberoep, geef je aan via de personenbelasting,  samen met je eventuele andere inkomsten. Dit doe je dus ook wanneer je verlies maakt. Je neemt het verlies op in VAK VIII, code 1349 bij Tax-on-web. 

Wat er verder met dit verlies gebeurt, hangt af van je persoonlijke situatie en je eventuele andere inkomsten. 

Situatie 1: je hebt nog andere inkomsten

Ben je zelfstandige in bijberoep of heb je naast je hoofdberoep nog andere inkomsten? Dan wordt je verlies als het ware “geabsorbeerd” door je andere inkomsten. De belastingdienst zal in dit geval dus je verlies verrekenen met je andere inkomsten, waardoor je minder belasting betaalt op deze andere inkomsten. 

Idem wanneer je getrouwd bent of wettelijk samenwoont. In dit geval worden jullie belastingen samen berekend, dus het verlies van jouw zelfstandige activiteit zal worden verrekend met het inkomen van je partner. Hij of zij zal dan minder belasting betalen. 

Situatie 2: je bent zelfstandige in hoofdberoep

Ben je zelfstandige in hoofdberoep en is je bedrijf je enige bron van inkomsten? Dan wordt het verlies meestal overgedragen naar het volgende jaar, en daar van je eventuele winst afgetrokken. Hierdoor zal je in het volgende jaar dus minder belastingen betalen.

⚠️ In beide situaties wordt het verlies automatisch registreerd door de belastingdienst. Controleer dit best wel altijd even. Indien het niet automatisch gebeurt, dien je zelf je verlies zelf aan te geven in VAK VIII, code 1349 van de personenbelasting. 

Gezonde financiën met Accountable

Verlies maken hoeft op zich geen probleem te zijn, zeker als het uitzonderlijk is. Maar als verlies maakt, zeker wanneer dit frequent gebeurt, trek je waarschijnlijk wel de aandacht van de fiscus. Een goede reden dus om enkel die kosten in te brengen die ook echt aan je bedrijf gelinkt zijn. 

Wie trouwens zijn boekhouding bijhoudt via Accountable, leert zelf heel veel over de financiële situatie van zijn eenmanszaak. Zo leer je beter in te schatten of je de financiële ruimte hebt voor een bepaalde aankoop. 

Zo helpt Accountable je bedrijf op lange termijn gezond te houden. En als je verlies maakt, staat alles perfect gedocumenteerd. Zo hoef je je geen zorgen te maken als de belastingdienst komt aankloppen.