Sociaal verzekeringsfonds: wat is het en voor wie kies je best?

Denk je erover na om zelfstandig te worden? Proficiat! Nu je weet welke activiteit je precies gaat uitoefenen, wordt het tijd om je onderneming officieel te registreren bij de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO). Er is echter een enorm belangrijke stap die je niet mag overslaan: als zelfstandige in België moet je je aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds, ook wel sociaal secretariaat genoemd. Dit is wettelijk verplicht en doe je voordat je van start gaat. Deze aansluiting geldt voor zowel natuurlijke personen (eenmanszaken) in hoofd- en bijberoep, als voor vennootschappen. 

Als starter komt er veel informatie op je af en zie je soms door de bomen het bos niet meer. Hopelijk helpt deze blog je om weer helder te kunnen zien.

1. Wat doet een sociaal verzekeringsfonds?
2. Wat zijn sociale bijdragen en waarom betaal je ze?
3. Wanneer moet je je aansluiten als zelfstandige?
4. Voor welk sociaal verzekeringsfonds moet je kiezen?
5. Hoe kan je veranderen van sociaal secretariaat?

Wat doet een sociaal verzekeringsfonds?

In België zijn sociale verzekeringsfondsen verantwoordelijk voor het berekenen en innen van de sociale bijdragen van alle zelfstandige ondernemers. Deze sociale bijdragen houden ze bovendien niet zelf bij, want het sociaal secretariaat stort je bijdrage door naar de overheid. Voor de sociale bijdrage die je elk kwartaal betaalt als zelfstandige, krijg je dan sociale bescherming in ruil. 

Daarnaast staat het sociaal secretariaat ook in voor het beheer van je loopbaangegevens, zodat je bijvoorbeeld op latere leeftijd ook aanspraak kunt maken op een pensioen. Bovendien betalen ze in bepaalde gevallen ook uitkeringen zoals het vaderschaps- en geboorteverlof uit, maar staan ze ook in voor moederschapshulp of het overbruggingsrecht.

Ten slotte fungeert je sociaal verzekeringsfonds als aanspreekpunt voor alle vragen die je hebt met betrekking tot het zelfstandig ondernemerschap, sociale bijdragen en je statuut als zelfstandige. 

Kort samengevat: een werknemer heeft een werkgever om dergelijke zaken voor hem te regelen, en een zelfstandige valt terug op het sociaal secretariaat. Je staat er dus niet alleen voor. 💜

Wat zijn sociale bijdragen en waarom betaal je ze?

Je hoorde het misschien al van andere zelfstandigen in je netwerk, maar als zelfstandige betaal je elk kwartaal een sociale bijdrage. Dit is vaak een redelijk grote som geld, maar in ruil ontvang je sociale bescherming. De sociale rechten die je opbouwt door het betalen van sociale bijdragen, uiten zich in: 

👉 Recht op terugbetaling van medische kosten
👉 Recht op een uitkering bij ziekte of arbeidsongeschiktheid
👉 Recht op een pensioenuitkering
👉 Recht op kraamgeld, adoptiepremie en kinderbijslag (Groeipakket)
👉 Recht op ouderschaps- of adoptieverlof
👉 Recht op ondersteuning als mantelzorger
👉 Overbruggingsrecht
👉 Recht op rouwverlof

Als zelfstandige bedraagt je sociale bijdrage maximaal 20,5% van je netto belastbaar inkomen. Wanneer je pas start, kan het soms moeilijk zijn om een inschatting te maken van je inkomsten, omdat je soms gewoonweg nog niet weet hoe goed de zaken zullen gaan. Daarom kan je als starter kiezen om de wettelijke minimum bijdrage te betalen en gaandeweg je meer verdient, ook sociale bijdragen te verhogen. 

Let op: hospitalisatiekosten worden slechts gedeeltelijk vergoed via je sociale bijdragen en het ziekenfonds. Een bijkomende hospitalisatieverzekering is daarom voor iedereen aan te raden, ook voor zelfstandigen. 🏥

💡Meer weten over sociale bijdragen? In deze blog lees je er alles over.

Wanneer moeten zelfstandigen zich aansluiten bij een sociaal secretariaat?

De aansluiting bij een sociaal verzekeringsfonds is dus verplicht voor alle zelfstandige ondernemers in België, of je nu in bijberoep of hoofdberoep bent, of een eenmanszaak of vennootschap hebt. 

Je moet je aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds nog voor je aan de slag als zelfstandige. Daarnaast beschikt het sociaal secretariaat meestal ook over een ondernemingsloket en helpen ze je een handje bij het inschrijven van je bedrijf in de Kruispuntbank van Ondernemingen.

Heb je dus een concreet idee van wat je gaat doen, voor welk juridisch statuut je gaat en zijn alle andere voorbereidingen voor je zaak getroffen? Dan kun je je online inschrijven via het ondernemingsloket van je sociaal secretariaat. Je betaalt hiervoor eenmalig € 105,50. Wijzigingen in je statuut of bedrijfsgegevens kunnen nadien op dezelfde manier uitgevoerd worden, maar let op, wijzigingen kosten ook geld.

Voor welk sociaal verzekeringsfonds moet je kiezen?

De keuze hiervoor ligt helemaal bij jou. Je vergelijkt best de diensten en tarieven bij het maken van een keuze. Het Accountable team ✨ of je accountant kan je hierbij ondersteunen.

Dit zijn de erkende sociale verzekeringsfondsen in België:

👉 Liantis
👉 Partena
👉 Xerius
👉 Acerta
👉 Securex
👉 Avixi
👉 UCM
👉 Groep S
👉 Nationale Hulpkas

Hoe verander ik van sociaal secretariaat?

Niet tevreden? Als je van sociaal verzekeringsfonds wilt veranderen, kun je vragen om bij een ander fonds aangesloten te worden. Het is echter belangrijk om te weten welke de termijnen zijn en welke stappen je moet ondernemen in geval van een wijziging, om aan de wettelijke verplichtingen te voldoen en eventuele boetes te vermijden.

Het starten van je eigen ondernemings is niet makkelijk, maar het is écht de moeite waard. Accountable is er voor je vanaf de start.