Als zelfstandige met een eenmanszaak worden je inkomsten belast volgens de personenbelasting. Maar ook als je een vennootschap hebt en een bezoldiging als bedrijfsleider ontvangt, geef je dit aan via de personenbelasting.
In België werkt de personenbelasting op basis van progressieve belastingschijven, die hoger worden naarmate je inkomen stijgt. Dit staat tegenover de vlakke belastingen, zoals de vennootschapsbelasting en de btw, waar je altijd hetzelfde belastingpercentage betaalt.
Wat zijn progressieve belastingen?
De belastingschijven zijn bedoeld om de laagste lonen te ontzien, en het belastingsysteem zo eerlijk mogelijk te maken. Zo kan je als overheid hogere belastingen heffen op de hogere lonen, terwijl iedereen per schijf toch hetzelfde belastingtarief betaalt. Wie meer verdient, betaalt het hogere belastingpercentage dus enkel op het hogere gedeelte van zijn inkomsten.
Door deze belastingschijven vermijd je scenario’s waarbij hogere lonen uiteindelijk minder overhouden dan mensen die minder verdienen. Want dat zou het geval zijn als je een hoger belastingpercentage toepast op het volledige loon. Dan zou het niet meer interessant zijn om die loonsverhoging na te streven, of om te kiezen voor een beter betaalde job met meer verantwoordelijkheid. Ambitie en motivatie zouden worden afgestraft, en dat is nefast voor de economie.
Hoeveel belastingen moet je betalen als zelfstandige?
Om te berekenen hoeveel personenbelasting je als zelfstandige in een eenmanszaak of als bedrijfsleider in een vennootschap moet betalen, is het belangrijk om de progressieve belastingschijven te begrijpen.
De progressieve belastingschijven
In België zijn er 4 belastingschijven: 25%, 40%, 45% en 50%.
Dit zijn de belastingschijven voor het aanslagjaar 2025 (inkomsten 2024).
| Schijf 1 | Van 0,01 euro tot 15.820 euro | 25% |
| Schijf 2 | Van 15.820 euro tot 27.920 euro | 40% |
| Schijf 3 | Van 27.920 euro tot 48.320 euro | 45% |
| Schijf 4 | Meer dan 48.320 euro | 50% |
Dit jaar betaal je belastingen op je inkomsten van het afgelopen jaar volgens bovenstaande tarieven. Op wat je dit jaar verdient, betaal je pas volgend jaar belastingen.
De belastingvrije som
Verder heeft iedereen recht op een belastingvrije som. In 2025 (inkomsten 2024) bedraagt dit minimaal 10.570 euro. Dit betekent echter niet dat je geen belastingen betaalt op de eerste 10.570 euro die je verdient. De benaming ‘belastingvrije som’ is een beetje misleidend, want eigenlijk is het meer een ‘korting’ op je totale belastingen.
Het werkt zo: de belastingvrije som van € 10.570 is onderhevig aan de progressieve belastingschijven, in dit geval de eerste schijf. Dit betekent dat de belastingvrije som eigenlijk €2.642,50 bedraagt (10.570 x 25%). Je krijgt dus een ‘korting’ op je belastingen van € 2.642,50.
De belastingvrije som wordt soms nog verder verhoogd naargelang je persoonlijke situatie, bijvoorbeeld als je kinderen of een ander familielid ten laste hebt. Maar ook uitgaven voor bijvoorbeeld kinderopvang, pensioensparen of giften hebben allemaal een invloed op je belastingbedrag.
Toch kan je ook zonder deze info al een idee krijgen van de belastingen die je zal moeten betalen. Het uiteindelijke bedrag zal waarschijnlijk gewoon iets lager uitvallen, afhankelijk van je persoonlijke situatie.
De berekening
Om je belastingen te berekenen heb je de totale belastbare som op jaarbasis nodig. In een eenmanszaak is dit het bedrag dat overblijft na de btw, beroepskosten en de bijdragen voor de sociale zekerheid.
Daarop pas je eerst de belastingvrije som toe. Daarna bereken je voor elke schijf de belastingen, en tel je deze resultaten bij elkaar op.
Een fictief voorbeeld, stel dat je in 2024 een netto belastbaar inkomen (excl. btw, sociale bijdragen, beroepskosten) van € 50.000 hebt verdiend, dan moet je daarvan € 16.172,50* opzij zetten voor de personenbelasting. Dit is de berekening:
| Belastingschijf | Belastbare basis | Belastingvoet | Te betalen belasting |
| Schijf 1: 0,01 euro tot 15.820 euro | € 15.820 | 25% | € 3.995 |
| Schijf 2: 15.820 euro tot 27.920 euro | € 12.100 | 40% | € 4.840 |
| Schijf 3: 27.920 euro tot 48.320 euro | € 20.400 | 45% | € 9.180 |
| Schijf 4: + 48.320 euro | € 1.680 | 50% | € 840 |
Dan is er ook nog de belastingvrije som. Stel dat je recht hebt op de belastingvrije som van € 10.570, dan bereken je ook deze volgens de progressieve belastingschijven. De berekening ziet er dan zo uit: 10.570 x 25% = € 2.642,50. Dit bedrag mag je vervolgens aftrekken van je voorgaande berekening (€18.815 – € 2.642,50).
Vervolgens kom je uit op een bedrag van € 16.172,50. Dit zijn dan de belastingen die je moet betalen op je inkomen.
*In realiteit kan dit bedrag verschillen, afhankelijk van je persoonlijke situatie, de belastingvrije som en gemeentebelasting.
Andere belastingen
Uit ervaring weet je misschien al wel dat het niet stopt bij de personenbelasting. Zo bestaat er ook nog een aanvullende belasting op de personenbelasting, zoals de gemeentebelasting. Deze is afhankelijk van je woonplaats.
| Gemeentebelasting (in dit voorbeeld nemen we Elsene) | 7,50% van je basispersonenbelasting |
Tijd om slim beroepskosten te maken
Dat is een grote hap van je zuurverdiende inkomsten die naar de belastingdienst gaan. Maar als zelfstandige heb je natuurlijk een belangrijke troef in handen om je belastingen te verlagen: beroepskosten. Als je voor je bedrijf onkosten maakt en investeringen doet, dan zijn deze fiscaal aftrekbaar en mag je deze aftrekken van je winst. Door slim beroepskosten in te brengen verlaag je de totale belastbare som en betaal je dus minder belastingen.
Ben je niet zeker over welke beroepkosten je mag inbrengen en voor hoeveel procent precies? Check dan zeker onze zoekmachine voor beroepskosten. Misschien zijn er nog kosten die jij nu nog niet inbrengt, simpelweg omdat je er nog niet aan hebt gedacht.
Wil je trouwens op elk moment een duidelijk zicht hebben op je inkomsten en belastingen? Als je je inkomsten en uitgaven bijhoudt via Accountable, dan weet je op elk moment hoeveel je netto hebt verdiend, en hoeveel je nog voor de belastingen en btw moet reserveren.
