Starten als zelfstandige is een grote stap in je leven. Je krijgt meer verantwoordelijkheden maar ook meer vrijheid. In het begin lijkt het misschien overweldigend, maar je went er snel aan – beloofd. Om de eerste weken zonder kleerscheuren door te komen, hebben we alvast een uitgebreide gids geschreven over wat je allemaal moet doen om een eenmanszaak te starten.
Wat is een eenmanszaak?
De eenmanszaak is de meest populaire ondernemingsvorm voor startende zelfstandigen. Dit type onderneming wordt opgericht door een natuurlijke persoon.
De oprichting van een eenmanszaak is relatief goedkoop (€ 109 in 2025) en vraagt vrij weinig administratie. De keerzijde? Jouw persoonlijk vermogen en dat van je eenmanszaak zijn één. In de praktijk wil dit zeggen dat als je schulden maakt in je zaak, je persoonlijke bezittingen aangesproken kunnen worden.
De winst van je eenmanszaak belast via de personenbelasting. Alles wat je verdient wordt dus belast volgens de progressieve belastingtarieven.
💡Lees hier meer over de voor- en nadelen van een eenmanszaak
Eenmanszaak starten
Wanneer je start als zelfstandige moet je eerst een statuut kiezen. Dat wil zeggen dat je moet kiezen tussen een eenmanszaak of een vennootschap, maar of je je professionele activiteit in bijberoep of hoofdberoep gaat uitvoeren. In deze gids behandelen we de stappen voor een zelfstandige in hoofdberoep met een eenmanszaak.
Om je in te schrijven als zelfstandige moet je bepaalde informatie voorbereiden en documenten invullen. De voornaamste benodigdheden staan hieronder vermeld. Daarna gaan we iedere stap van de inschrijving in meer detail bekijken.
- Je rijksregisternummer
- Het bankrekeningnummer van je bedrijf (of jezelf)
- Het adres van je bedrijf (dat kan je eigen adres zijn)
- Eventuele vergunningen of bewijzen voor jouw sector
- Een commerciële naam voor je bedrijf (dat mag ook je eigen naam zijn)
Stap 1: Open een zakelijke bankrekening
Als zelfstandige met een eenmanszaak heb je in principe geen aparte rekening nodig. Jouw financiën als bedrijf zijn gelijk aan die van jou als persoon. Je transacties mogen dus via dezelfde rekening gebeuren. Toch raden we erg aan om een zakelijke rekening te openen. Dat laat je namelijk toe om zelf een duidelijker zicht te krijgen op je uitgaven. Daarnaast kan het makkelijker zijn om klantgeschenken, zakenlunches en dergelijke aan te tonen wanneer je die met je bedrijfskaart betaalt.
Open je professionele rekening eerst, want je hebt dit rekeningnummer nodig bij je inschrijving als zelfstandige in de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO).
Stap 2: Sluit je aan bij een sociaal verzekeringsfonds
Als eenmanszaak moet je je verplicht aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds.
Zij berekenen jouw sociale bijdragen en sturen je ieder kwartaal een betaalverzoek. Het fonds stort deze bedragen (behalve de administratiekosten) door naar de overheid.
Het is belangrijk om te weten dat je je moet aangesloten zijn bij een sociaal verzekeringsfonds voor je aan de slag gaat als zelfstandige. Je mag pas beginnen werken en facturen wanneer je inschrijving volledig is afgerond.
Als jij later recht hebt op een bepaalde uitkering, zoals een uitkering voor geboorteverlof, dan neem je ook contact op met je verzekeringsfonds.
Verder staat het sociaal verzekeringsfonds in voor het beheer van je loopbaangegevens, zodat je bijvoorbeeld op latere leeftijd aanspraak kan maken op een pensioen.
💡Welk sociaal verzekeringsfonds moet je kiezen?
Stap 3: Inschrijven in de Kruispuntbank van Ondernemingen
Je officiële inschrijving als zelfstandige in de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO) gebeurt meestal via het ondernemingsloket van je sociaal verzekeringsfonds.
Je kan zelf online de formulieren invullen, maar je kan het ook laten doen via een boekhouder of samen met Accountable, via deze handige tool.
Bij de inschrijving van je eenmanszaak zal je een ondernemingsnummer ontvangen. Dat is een uniek nummer bestaande uit 10 cijfers. Later zal je dit nodig hebben voor de activatie van je btw-nummer.
Stap 4: Activeer je btw-nummer
Als btw-plichtige startende zelfstandige is het niet genoeg om enkel je ondernemingsnummer aan te vragen, je moet je btw-nummer laten activeren. Je btw-nummer (in België) is eigenlijk gewoon jouw ondernemingsnummer met ‘BE’ ervoor.
Dus ook al weet je eigenlijk wat je btw-nummer is, je moet het nog steeds laten activeren (betalend). Dat kan via je ondernemingsloket of boekhouder, maar je kan het ook zelf doen via het online formulier 604A.
💡Accountable tip: De activatie van je btw-nummer wordt gratis aangeboden door Partena Professional als je je registreert met Accountable & Partena.
Je moet de aanvraag tot btw-identificatie ten minste twee dagen na de inschrijving van je onderneming in de KBO indienen, maar voor je start met je economische activiteit.
⚠️ Ook als je kiest voor een btw-vrijstelling als kleine onderneming moet je je btw-nummer activeren. Je hebt deze namelijk nodig voor de jaarlijkse klantenlisting!
Verzekeringen en vergunningen in orde brengen
Niet alle zelfstandige ondernemers hebben vergunningen nodig en vele verzekeringen zijn ook niet altijd verplicht, dus zetten we dit deel van de startprocedure apart.
Eigenlijk moeten sommige vergunningen of erkenningen in orde zijn voor je inschrijving, bijvoorbeeld bij paramedische beroepen. Andere vergunningen, zoals SABAM, kan je later nog in orde brengen.
Verzekeringen heb je soms niet nodig om te starten, maar het is wel nuttig om zo snel mogelijk na te denken over een beroepsaansprakelijkheidsverzekering.
💡Accountable tip: Een brandverzekering of autoverzekering heb je misschien al als natuurlijk persoon, maar je kan ze wel nog (gedeeltelijk) inbrengen als beroepskost.
Klaar om te starten als zelfstandige?
In deze gids hebben we de belangrijkste stappen doorlopen om een eenmanszaak te starten. Als er nog onduidelijkheden zijn, kan je steeds terecht bij onze Belastingcoaches.
Kan je niet wachten om erin te vliegen, vraag dan nu je ondernemingsnummer aan via onze eenvoudige tool. 🚀
