Overweeg je om als freelancer aan de slag te gaan in de artistieke sector? En zie je het (nog) niet zitten om volledig zelfstandig te worden? Dan is de kans groot dat je momenteel twijfelt tussen een gedeelde onderneming zoals Tentoo, Smart of Amplo. Wat onderscheiden deze gedeelde ondernemingen van elkaar en wat zijn de voor- en nadelen? We vertellen je er alles over.
Smart, Tentoo en Amplo zijn gedeelde ondernemingen waarbij de focus ligt op payroll & HR-dienstverlening voor (voornamelijk) de cultuursector.
Je zou hen, misschien een beetje kort door de bocht, kunnen beschouwen als ‘uitzendbureaus voor freelancers’. Maar vergis je niet, het is wel de bedoeling dat je zelf je opdrachten zoekt en de vergoeding onderhandelt.
Smart, Amplo en Tentoo zijn organisaties die jou als freelancer ‘in dienst’ nemen voor de duur van de opdracht. Tijdens de freelance opdracht, of die nu een paar dagen duurt of veel langer, ben je dus eigenlijk werknemer van één van deze bedrijven.
Zij geven je een contract, sturen facturen uit in jouw plaats, houden alle kosten in (sociale bijdragen, belastingen, verzekeringen, eigen werkingskosten…) en betalen jou een nettoloon uit. Daar bovenop krijg je ook een betaalgarantie: meestal krijg je je loon al na een week doorgestort, ook al heeft jouw opdrachtgever de factuur nog niet betaald.
Elk van deze dienstverleners staat open voor freelancers uit alle sectoren. Toch hebben ze alle drie hun roots in de cultuur- en kunstensector.
De dienstverlening mag bij deze drie gedeelde ondernemingen dan wel grotendeels gelijklopend zijn, hun structuur en focuspunten zijn wel degelijk anders.
Smart staat voor ‘Société Mutuelle pour Artistes’. Eigenlijk zijn zij een coöperatieve vennootschap voor kunstenaars.
Leden kopen jaarlijks een aandeel (wat je zou kunnen zien als 'lidgeld'). In ruil hiervoor mogen ze beroep doen op verschillende gedeelde diensten, zoals administratief beheer, verzekeringen, opleidingen en juridische bijstand.
Daarnaast betalen leden van Smart per artistieke opdracht nog een percentage (zo'n 6,5%) op hun brutoloon voor het verwerken van de contracten, facturatie en andere administratie.
Amplo biedt een brede waaier aan HR-diensten en payroll-oplossingen. Op hun website leggen ze de nadruk op duurzame tewerkstelling in de creatieve sector.
Ze zetten in op contracten voor langere en zelfs onbepaalde duur, en proberen opeenvolgende dag- en weekcontracten te vermijden.
En als je later toch naar het zelfstandig statuut wil overschakelen, dan kan je voor bepaalde diensten nog steeds op hen beroep doen.
Tentoo is een payroll-partner en heeft met Tentoo Art ook een officieel SBK of Sociaal Bureau voor Kunstenaars.
Je betaalt als gebruiker geen vaste kosten of lidgeld bij Tentoo. Enkel wanneer je een opdracht hebt uitgevoerd houden zij een deel van je brutoloon in voor de eigen werking.
De meningen over gedeelde ondernemingen zoals Smart, Amploo en Tentoo zijn verdeeld. Of het iets voor jou is, hangt af je persoonlijke situatie en voorkeuren.
Smart, Amplo en Tentoo ondersteunen je vooral bij het administratieve stuk van het freelance-leven. Je klanten moet je nog steeds zelf vinden en ook moet je zelf je tarieven onderhandelen. Daarnaast is je vrijheid redelijk beperkt en bouw je vaak minder sociale rechten op dan wanneer je 'echt' freelancer zou zijn.
Meer nog, als werknemer bij een bovengenoemde organisatie kan je geen kosten inbrengen en aftrekken van de belastingen. En laat dat nu net een van de grootste voordelen van het leven als zelfstandige zijn.
💡Accountable tip: Deze tool helpt je bij de keuze tussen payroll en het zelfstandig statuut.
Het is niet altijd even evident om in de culturele sector een bestaan op te bouwen en deze drie bedrijven hebben daarbij zeker hun waarde.
Gebruik hun expertise in je voordeel, zeker als je slechts af en toe een opdracht hebt. Blijf daarbij wel kritisch en probeer een langdurige opeenvolging van korte contracten te vermijden. Dat geeft een vals gevoel van zekerheid en het is niet ideaal voor de opbouw van je sociale rechten.
💡Meer info voor kunstenaars en artiesten:
Auteur - Valesca Wilms
Valesca Wilms is Content Manager bij Accountable België en schrijft over freelancen, zelfstandige zijn en belastingen op basis van haar eigen ervaringen.
Wie is Valesca ?Bedankt voor je feedback!
Ja
Als zelfstandige met een eenmanszaak worden je inkomsten belast volgens de personenbelasting. Maar o...
Lees meerVanaf 2026 moeten alle Belgische zelfstandigen hun facturen via een specifiek formaat elektronisch v...
Lees meerWanneer je handelt met een klant in een buitenland – of dat nu een product of dienst is, binne...
Lees meer