Btw-medecontractant: wat en wanneer?

Als zelfstandige in België ben je over het algemeen verplicht om btw aan te rekenen op alle goederen en diensten die je levert. Toch bestaat hier een uitzondering op: als je factureert als medecontractant wordt de btw verlegd en hoef je dus geen btw aan je klanten door te rekenen.

Wat is nu precies de betekenis van het systeem van btw-medecontractant en onder welke voorwaarden mag je het toepassen? In dit artikel geven we er een helder antwoord op.

Wat is een btw-medecontractant?

Het systeem van btw-medecontractant is een specifiek concept binnen het Belgische btw-stelsel dat uitsluitend van toepassing is tussen twee btw-plichtigen voor werken aan onroerende goederen.

Of eenvoudig gezegd: met dit systeem van medecontractant hoef je als btw-plichtige ondernemer geen btw aan te rekenen voor werken aan onroerende goederen van btw-plichtige klanten.

Het idee is dat de verantwoordelijkheid voor het betalen van de btw verschuift van de aannemer naar de klant. De btw wordt dus verlegd van de dienstverlener naar de klant of koper.

Geen zorgen als je de betekenis van de btw-medecontractant nog steeds niet zo goed begrijpt. Hieronder leggen we stapsgewijs uit wat precies de regels zijn van dit systeem en geven we concrete voorbeelden om het concept van btw-medecontractant duidelijk te maken.

Wanneer is er sprake van een btw-medecontractant en mag je de btw verleggen?

Voorwaarde 1: werken aan onroerende goederen

Het concept van btw-medecontractant mag alleen toegepast worden als het contract over werken aan onroerende goederen gaat. Daar vallen heel wat verschillende diensten onder, zoals:

• Het plaatsen van een nieuw dak, gevelbekleding of vloerbedekking
• Schilderwerken
• Bouwwerken, zoals de uitbreiding van een bestaand gebouw
• De installatie van een elektrische laadpaal of sanitaire voorzieningen, zoals een warmtepomp of airconditioning 
• Het aanleggen van parkeerplaatsen, een oprit of een terras
• Elektriciteitswerken
• Allerlei andere verbouwingen en herstel- en onderhoudswerken aan een pand

💡Alles over de btw-verleggingsregeling voor Belgische aannemers

Welke diensten komen niet in aanmerking voor btw-medecontractant?

Voor de installatie van toestellen die niet vastzitten aan het gebouw of de grond – denk maar aan een wasmachine, verlichting of kopieermachine – kun je het systeem van btw-medecontractant niet inroepen.

Ook wanneer je als zelfstandige een goed levert zonder dat je het installeert of plaatst, wordt de btw niet verlegd. Je rekent met andere woorden het gewoonlijke btw-tarief aan op het geleverde product.

Voorwaarde 2: beroepsdoeleinden

Je mag enkel als btw-medecontractant factureren als je werken uitvoert aan een onroerend goed dat beroepsmatig wordt gebruikt. Ook gebouwen die slechts gedeeltelijk gebruikt worden om een zelfstandige activiteit uit te oefenen, komen in aanmerking.

Het systeem van btw-medecontractant geldt dus zowel voor een bedrijfspand op naam van de zaak als voor een privéwoning die een eenmanszaak of vennootschap deels heeft ingericht als kantoor of winkelruimte. 

Verderop in dit artikel geven we nog enkele concrete voorbeelden van hoe je factureert als medecontractant bij beroepsmatig en gemengd gebruik van een pand.

Voorwaarde 3: btw-plichtige partijen

Het concept van btw-medecontractant kun je alleen gebruiken als zowel jijzelf als je klant btw-plichtig zijn. Jullie dienen dus allebei een periodieke btw-aangifte in.

Hoe zit het dan met ondernemingen vrijgesteld van btw?

De btw-verleggingsregeling van medecontractant is ontworpen voor btw-plichtige zelfstandige ondernemers in België. Als jij vrijgesteld bent van btw, bijvoorbeeld omdat je onder de btw-vrijstellingsregeling voor kleine ondernemingen valt of een vrijgestelde activiteit uitoefent, dan kun je dus ook geen btw verleggen. Je geeft voor je zelfstandige activiteit immers sowieso al geen btw aan. De aannemer rekent in dit geval dus gewoon btw aan op de factuur, en de vrijgestelde onderneming betaalt deze zoals gewoonlijk aan de aannemer.

Wat zijn de voordelen van de btw-medecontractant?

Als verkoper – meestal een aannemer – heb je eigenlijk geen voordelen bij het opmaken van een factuur met medecontractant. Je rekent geen btw aan, ontvangt geen btw van je koper, en stort voor deze specifieke factuur dus ook geen btw door aan de schatkist.

Als klant heb je echter wel baat bij de btw-verleggingsregeling. Je hoeft niet eerst btw te betalen aan je aannemer om die vervolgens te recupereren in je periodieke btw-aangifte. En dat is positief voor je cashflow, wat je zeker als beginnende ondernemer een voordeel oplevert.

Btw verlegd: voorbeelden van hoe je als medecontractant facturen verwerkt

Zoals je hierboven al kon lezen, geldt het systeem van btw-medecontractant zowel voor onroerende goederen die volledig als gedeeltelijk beroepsmatig gebruikt worden. Maar hoe ziet dit er dan concreet uit op een factuur met btw-verlegging? 

We delen enkele handige voorbeelden die je kunt gebruiken om correct te factureren als btw-medecontractant en de facturen op de juiste manier in je boekhouding te verwerken.

Voorbeeld 1: medecontractant voor 100% beroepsmatig gebruik

Stel dat je als eenmanszaak of vennootschap schilderwerken laat uitvoeren aan je kantoorruimte, die je dus integraal voor je zelfstandige onderneming gebruikt.

De schilder die je kantoor onder handen neemt, mag dan een factuur als btw-medecontractant opstellen zonder btw. Als het totale bedrag voor de werken 10.000 euro bedraagt, betaal je als (btw-plichtige) klant dus 10.000 euro.

De btw wordt verlegd en staat dus niet op de factuur. Als klant moet je in principe zelf de btw berekenen en aangeven in je btw-aangifte. Maar in de praktijk gaat dit over een nuloperatie en hoef je dus geen btw aan de dienst btw-ontvangsten door te storten.

Voorbeeld 2: btw verlegd voor gemengd gebruik

Je mag de regeling van btw-medecontractant ook toepassen op je woning met gemengd gebruik. Bijvoorbeeld als je de schilderwerken van hierboven niet alleen in je kantoorruimte laat uitvoeren, maar ook in de rest van je huis.

In dit voorbeeld gaan we uit van een beroepsmatig gedeelte van 25% (2.500 euro) en een privégedeelte van 75% (7.500 euro).

De schilder splitst zijn factuur op, waarbij de beroepsmatige werken onder de btw-verleggingsregeling vallen. De werken aan het privégedeelte van het pand worden wél met btw gefactureerd. 

Als klant zul je dus 2.500 euro (met btw verlegd) betalen via je onderneming, en 7.500 euro plus 21% btw = 9.075 euro voor de schilderwerken in de rest van het onroerende goed. Die btw kun je niet recupereren.

💡Accountable tip: lees zeker onze blog over btw-tarieven in België als je niet zeker bent aan welk percentage je btw moet berekenen. In sommige situaties vallen werkzaamheden namelijk onder het btw-tarief van 6%, wat je een aanzienlijke besparing kan opleveren. Dit btw-tarief is echter niet cumuleerbaar met het systeem van btw-medecontractant. Je kunt de btw dus niet verleggen als die aan 6% berekend wordt. 

Welke vermelding zet je op een factuur met btw-medecontractant?

Tot vorig jaar volstond het om op een factuur met btw-medecontractant de volgende vermelding te plaatsen: ‘Btw verlegd volgens art. 20 KB nr. 1’.

Maar sindsdien ben je verplicht om een nieuwe, uitgebreidere vermelding op je factuur te zetten:

“Verlegging van heffing. Bij gebrek aan schriftelijke betwisting binnen een termijn van één maand na de ontvangst van de factuur, wordt de afnemer geacht te erkennen dat hij een belastingplichtige is gehouden tot de indiening van periodieke aangiften. Als die voorwaarde niet vervuld is, is de afnemer ten aanzien van die voorwaarde aansprakelijk voor de betaling van de verschuldigde belasting, interesten en geldboeten (AR 26.10.2022, MB 10.11.2022, ed. 2, 10.11.2022, art. 13).”

Zelf je administratie doen als medecontractant: het kan!

Voer jij als eenmanszaak zelf je eigen boekhouding? Je hoeft je geen zorgen te maken over alle verplichtingen die bij het stelsel btw-medecontractant komen kijken. Een boekhoudprogramma als Accountable helpt je om je administratie correct bij te houden.

Zo kun je bij je facturen kiezen voor 0% btw en als reden ‘verleggingsregeling medecontractant’ selecteren. Wij zorgen er dan voor dat de verplichte vermelding uit het vorige puntje automatisch op je factuur komt.

Ook als je een factuur als aftrekbare beroepskost ingeeft in Accountable, kun je aangeven dat de btw verlegd wordt. Zo kan onze software de kost juist categoriseren en je btw-verklaring correct opstellen.

✨ Start nu met Accountable en houd je financiën zorgeloos onder controle